معرفی خانه تاریخی دزفول یکی از خانه‌های قدیمی شهر دزفول در استان خوزستان است که در جنوب غربی ایران قرار دارد. این خانه در سال 1338 هجری شمسی توسط شخصی به نام سوزانگر در دو طبقه مجزا ساخته شده است. معماری خانه بر اساس سبک داخلی طراحی شده است که دارای زیرزمین، حیاط و حیاط مرکزی است.شهر دزفولدزفول یکی از شهرهای استان خوزستان است که در منطقه جنوب غربی ایران قرار دارد. این شهر یکی از شهرهای باستانی خوزستان به شمار می رود که قدمتی چند هزار ساله دارد. شهر دزفول در گذشته پایتخت هنر و معماری ایرانی- اسلامی به شمار می رفت. در این شهر حدود 28 محله قدیمی وجود دارد که خانه های آنها عمدتاً از آجرهای کوچک ساخته شده است. خانه‌های خشتی دزفول نزدیک به هم ساخته شده‌اند که بافت آجری را به منطقه ایجاد کرده است. یکی از مراکز مهم کشاورزی ایران متعلق به شهرستان دزفول است.شهرستان دزفول به دلیل برخورداری از آب خوب و خاک حاصلخیز عنوان مقام اول تولید پرتقال، گل رز و مریم را به خود اختصاص داد.جاذبه های تاریخی بی نظیری مانند مسجد جامع دزفول، خانه تاریخی سوزنگر، تپه های چغامیش، آسیاب های آبی دزفول، آرامگاه صفری یعقوب لیث و خانه قلمبر در شهرستان دزفول قرار دارند. مشهورترین اثر تاریخی دزفول پل قدیمی است که در زمان دومین شاهنشاه ایران به نام شاپور ساسانی ساخته شده است. شاپور ساسانی پل قدیمی را همراه با اسرای رومی بر روی رودخانه دز ساخت. به همین دلیل به پل رومی نیز معروف است، در گذشته خانه هایی بر روی تپه به منظور نظارت بر پل قدیمی ساخته می شد. یکی از این خانه ها که در محله قلعه قرار دارد، خانه تاریخی سوزانگر است. در این مقاله سعی داریم اطلاعاتی در مورد نوع کاربری و معماری خانه تاریخی سوزانگر بیان کنیم. 
معروف ترین اثر تاریخی دزفول پل قدیم، خانه تاریخی سوزانگر است. از گذشته تاکنون اطلاعات کامل و دقیقی از تاریخچه بنای تاریخی سوزنگر در دست نیست. بنا بر برخی روایات، تاریخچه این خانه به یک قرن پیش برمی گردد، بنابراین وجود کتیبه ای در داخل خانه این نظریه را نقض می کند.در واقع تاریخی معادل 1338 هجری شمسی بر روی کتیبه حک شده است که گمان می رود نشان دهنده تاریخ تأسیس خانه توسط شخصی به نام سوزانگر باشد.در دهه هشتاد یعنی از سال 1385 تا 1388 تعمیراتی در ساختمان اولیه خانه سوزانگر انجام شد که پس از آن کاربری خانه به کارگاه صنایع دستی تغییر کاربری داد، مراق و گل مرغ به دانش آموزان نشان داده می شود. لازم به ذکر است که خانه تاریخی سوزانگر در تاریخ 4 اسفند 1378 به شماره 2606 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این خانه تاریخی بر اساس معماری داخلی بنا شده است که در دو طبقه مجزا زیرزمینی و شوادان ساخته شده است. شوادان نوعی معماری مختص جنوب غربی ایران به ویژه دزفول و شوشتر است که بر پایه محیط های گرم و مرطوب بنا شده است. شرایط آب و هوایی طراحی شده است در معماری شوادان سوراخ هایی در دیوار و سقف طراحی می شود تا از ورود هوای گرم به داخل خانه جلوگیری شود.خانه سوزنگر در یکی از محله های قدیمی دزفول به نام قلعه، در کوچه ای قرار دارد که با پلکانی آجری شکل منظم به در کوچکی ختم می شود.در ورودی خانه سوزانگر تزئینات مختلف آجری با نقش های حصیری، گل بینی، گل زنجبیلی و دندان موشی زیبایی چشم نوازی را به ارمغان آورده است. در داخل حیاط خانه سوزانگر، حیاط مرکزی و دهلیز خانه قرار دارد. دور تا دور حیاط را نیز ایوان ها و ایوان ها فرا گرفته است. در طبقه اول خانه اتاق‌های بزرگ، ایوان و تراس بی‌نظیری با سقف تیرهای چوبی وجود دارد که با کتیبه‌ای از آجر نمایان تزئین شده است. طبقه دوم خانه نیز برای پذیرایی از مهمانان ویژه طراحی شده است که با آجرکاری های استادانه و نفیس تزئین شده است. سبک آجری که در طراحی خانه سوزانگر به کار رفته است به خون چینی اش معروف است. این نوع آجرکاری که در بیشتر موارد در قسمت بالایی طاق ها پوشانده می شود زیبایی چشمگیری ایجاد می کند. گفتنی است قسمت های مختلف خانه سوزنگر از جمله دیوارهای اتاق و حیاط از گچ، چوب و آجر ساخته شده است که در ساخت بیش از ده نوع آجر گران قیمت از آن استفاده شده است. در دهه 1980 خانه تاریخی سوزانگر بازسازی شد. زمان مناسبی برای بازدید از خانه تاریخی سوزانگر است. همانطور که اشاره کردیم خانه تاریخی سوزنگر در شهر دزفول خوزستان قرار دارد.آب و هوای غالب دزفول گرم و مرطوب است. سردترین ماه سال در دزفول با آب و هوای مدیترانه ای دی ماه با حداقل دمای 15 درجه سانتی گراد است. گرم ترین ماه سال جولای است و دمای هوای آن 45 درجه سانتیگراد است. بنابراین با توجه به تغییر شرایط آب و هوایی، مناسب ترین زمان برای بازدید از خانه تاریخی سوزنگر فصل بهار و زمستان است. زیرا در این فصول آب و هوای منطقه دارای شرایط معتدل و مدیترانه ای است. معماری خانه تاریخی سوزنگر بر اساس سبک درنگر دو مکان گردشگری نزدیک به خانه تاریخی سوزنگر 1. خانه تیزنو، دزفول خانه تاریخی تیزنو در محله قدیمی قلعه، واقع در دزفول، استان خوزستان واقع شده است. جالب است بدانید که در گذشته واژه «قلعه» را برای تپه به کار می بردند. مردم دزفول بر روی تپه‌ها برج‌هایی می‌ساختند که از طریق آن از پل باستانی ساسانی محافظت می‌کردند. خانه تیزنو دارای ویژگی‌های محلی دزفولی است که با طاق‌های رومی، غلام زرهم، نمای آجری، شبستان و هفت مشخص می‌شود. طرح و هشت تزئین شده است.تاریخچه این خانه نیز به دوره صفویه می رسد که مانند خانه سوزانگر به سبک خون چینی طراحی شده است. خانه تیسنو در دزفول یکی از مکان های گردشگری نزدیک خانه تاریخی سوزانگر2 است. مسجد جامع دزفول قدیمی ترین و اولین مسجد دزفول، مسجد جامع است که در خیابان امام خمینی شهر دزفول واقع شده است. بنای مسجد از سنگ و آجر است که از قرن سوم هجری تا کنون مورد استفاده قرار گرفته است. مسجد جامع دزفول شامل صحن بزرگی است که با نماهای آجری و ستون های سنگی تزئین شده است. این مسجد یکی از اولین مساجد دوران اسلامی است که در دوران صفویه معادل سال 100 هجری قمری دستخوش تغییراتی شد. نحوه دسترسی به خانه تاریخی سوزانگر آدرس: خوزستان – دزفول – محله قلعه قدیم – کوچه کلانتریان – خانه تاریخی سوزانگر.
معروف ترین اثر تاریخی دزفول پل قدیم، خانه تاریخی سوزانگر است. از گذشته تاکنون اطلاعات کامل و دقیقی از تاریخچه بنای تاریخی سوزنگر در دست نیست. بنا بر برخی روایات، تاریخچه این خانه به یک قرن پیش برمی گردد، بنابراین وجود کتیبه ای در داخل خانه این نظریه را نقض می کند.در واقع تاریخی معادل 1338 هجری شمسی بر روی کتیبه حک شده است که گمان می رود نشان دهنده تاریخ تأسیس خانه توسط شخصی به نام سوزانگر باشد.در دهه هشتاد یعنی از سال 1385 تا 1388 تعمیراتی در ساختمان اولیه خانه سوزانگر انجام شد که پس از آن کاربری خانه به کارگاه صنایع دستی تغییر کاربری داد، مراق و گل مرغ به دانش آموزان نشان داده می شود. لازم به ذکر است که خانه تاریخی سوزانگر در تاریخ 4 اسفند 1378 به شماره 2606 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این خانه تاریخی بر اساس معماری داخلی بنا شده است که در دو طبقه مجزا زیرزمینی و شوادان ساخته شده است. شوادان نوعی معماری مختص جنوب غربی ایران به ویژه دزفول و شوشتر است که بر پایه محیط های گرم و مرطوب بنا شده است. شرایط آب و هوایی طراحی شده است در معماری شوادان سوراخ هایی در دیوار و سقف طراحی می شود تا از ورود هوای گرم به داخل خانه جلوگیری شود.خانه سوزنگر در یکی از محله های قدیمی دزفول به نام قلعه، در کوچه ای قرار دارد که با پلکانی آجری شکل منظم به در کوچکی ختم می شود.در ورودی خانه سوزانگر تزئینات مختلف آجری با نقش های حصیری، گل بینی، گل زنجبیلی و دندان موشی زیبایی چشم نوازی را به ارمغان آورده است. در داخل حیاط خانه سوزانگر، حیاط مرکزی و دهلیز خانه قرار دارد. دور تا دور حیاط را نیز ایوان ها و ایوان ها فرا گرفته است. در طبقه اول خانه اتاق‌های بزرگ، ایوان و تراس بی‌نظیری با سقف تیرهای چوبی وجود دارد که با کتیبه‌ای از آجر نمایان تزئین شده است. طبقه دوم خانه نیز برای پذیرایی از مهمانان ویژه طراحی شده است که با آجرکاری های استادانه و نفیس تزئین شده است. سبک آجری که در طراحی خانه سوزانگر به کار رفته است به خون چینی اش معروف است. این نوع آجرکاری که در بیشتر موارد در قسمت بالایی طاق ها پوشانده می شود زیبایی چشمگیری ایجاد می کند. گفتنی است قسمت های مختلف خانه سوزنگر از جمله دیوارهای اتاق و حیاط از گچ، چوب و آجر ساخته شده است که در ساخت بیش از ده نوع آجر گران قیمت از آن استفاده شده است.
در دهه 1980 خانه تاریخی سوزانگر بازسازی شد. زمان مناسبی برای بازدید از خانه تاریخی سوزانگر است. همانطور که اشاره کردیم خانه تاریخی سوزنگر در شهر دزفول خوزستان قرار دارد.آب و هوای غالب دزفول گرم و مرطوب است. سردترین ماه سال در دزفول با آب و هوای مدیترانه ای دی ماه با حداقل دمای 15 درجه سانتی گراد است. گرم ترین ماه سال جولای است و دمای هوای آن 45 درجه سانتیگراد است. بنابراین با توجه به تغییر شرایط آب و هوایی، مناسب ترین زمان برای بازدید از خانه تاریخی سوزنگر فصل بهار و زمستان است. زیرا در این فصول آب و هوای منطقه دارای شرایط معتدل و مدیترانه ای است. 
معماری خانه تاریخی سوزنگر بر اساس سبک درنگر دو مکان گردشگری نزدیک به خانه تاریخی سوزنگر 1. خانه تیزنو، دزفول خانه تاریخی تیزنو در محله قدیمی قلعه، واقع در دزفول، استان خوزستان واقع شده است. جالب است بدانید که در گذشته واژه «قلعه» را برای تپه به کار می بردند. مردم دزفول بر روی تپه‌ها برج‌هایی می‌ساختند که از طریق آن از پل باستانی ساسانی محافظت می‌کردند. خانه تیزنو دارای ویژگی‌های محلی دزفولی است که با طاق‌های رومی، غلام زرهم، نمای آجری، شبستان و هفت مشخص می‌شود. طرح و هشت تزئین شده است.تاریخچه این خانه نیز به دوره صفویه می رسد که مانند خانه سوزانگر به سبک خون چینی طراحی شده است.
خانه تیسنو در دزفول یکی از مکان های گردشگری نزدیک خانه تاریخی سوزانگر2 است. مسجد جامع دزفول قدیمی ترین و اولین مسجد دزفول، مسجد جامع است که در خیابان امام خمینی شهر دزفول واقع شده است. بنای مسجد از سنگ و آجر است که از قرن سوم هجری تا کنون مورد استفاده قرار گرفته است. مسجد جامع دزفول شامل صحن بزرگی است که با نماهای آجری و ستون های سنگی تزئین شده است. این مسجد یکی از اولین مساجد دوران اسلامی است که در دوران صفویه معادل سال 100 هجری قمری دستخوش تغییراتی شد. نحوه دسترسی به خانه تاریخی سوزانگر آدرس: خوزستان – دزفول – محله قلعه قدیم – کوچه کلانتریان – خانه تاریخی سوزانگر.
